Ceo Proximus wil niet dat Voetbalbond voor Damso kiest
De ceo van Proximus, Dominique Leroy, kan zich niet vinden in de keuze van de Voetbalbond om het WK-lied voor de Rode Duivels te laten schrijven door de Brusselse rapper Damso. Die is omstreden wegens seksistische en misogyne teksten in zijn rapnummers. Leroy zal er bij de Voetbalbond op aandringen die beslissing ongedaan te maken, heeft minister van Telecom Alexander De Croo (Open VLD) in de Kamer aangekondigd. Proximus is een van de sponsors van de Voetbalbond.
Hardy krijgt levenslang
De 55-jarige Renaud Hardy is veroordeeld tot een levenslange celstraf, met 15 jaar terbeschikkingstelling aan de strafuitvoeringsrechtbank. Dat heeft de jury van het Tongerse assisenhof beslist. Woensdag al werd hij schuldig verklaard aan twee moorden, met verkrachting en foltering, en twee moordpogingen.
Hardy’s advocaat had de jury gevraagd om rekening te houden met enkele elementen die in het voordeel van Hardy spreken. Zelf sprak hij zich niet uit over een voorstel van een straf, maar de jury en het hof zijn dus de openbaar aanklager gevolgd.
De jury kwam tot zijn beslissing na een beraad van ruim drie uur. In zijn slotwoord had Hardy nogmaals aangegeven dat hij niet terug wilde naar de gevangenis.
Europa eist 2,7 miljard douanerechten van Britten
De Europese Commissie heeft een inbreukprocedure geopend tegen Groot-Brittannië omdat het land weigert douanerechten af te dragen aan de Europese begroting. De Commissie eist dat de Britten 2,7 miljard euro ophoesten omdat ze jarenlang onvoldoende douanerechten hebben geheven op ondergewaardeerde import van Chinees textiel en schoeisel.
De Europese antifraudedienst Olaf stelde vorig jaar vast dat importeurs in Groot-Brittannië een groot bedrag aan douanerechten ontdoken met behulp van fictieve en valse facturen en onjuiste aangiften inzake de douanewaarde bij invoer. Uit verdere inspecties van de Commissie bleek dat de omvang van de onderwaarderingsfraude via de Britse hub sinds 2011 dramatisch was toegenomen.
Trump wil flexibele importheffingen voor ‘echte vrienden’
De Amerikaanse president Donald Trump heeft beloofd flexibiliteit aan de dag te leggen voor de ‘echte vrienden’ van de Verenigde Staten met betrekking tot de importheffingen die hij plant op staal en aluminium.
‘We moeten onze staal- en aluminiumindustrie beschermen en uitbouwen door samen te werken met zij die onze echte vrienden zijn en ons op eerlijke wijze behandelen’, zei hij.
Eerder raakte bekend dat Trump bereid zou zijn om andere invoertarieven te hanteren voor staal en aluminium uit Canada en Mexico, en andere belangrijke handelspartners zoals Japan en China.
Loonsverhoging ING-ceo oogst kritiek
De loonsverhoging van ING-ceo Ralph Hamers tot 3 miljoen euro krijgt heel wat kritiek, onder meer van de Nederlandse minister van Financiën. De bestuurders van de bank worstelen al jaren met de niet-marktconforme beloning van de ceo, zegt ING-voorzitter Jeroen Van der Veer in de Nederlandse krant Het Financieele Dagblad.
Politiek Nederland reageert boos. Zo noemde minister van Financiën Wopke Hoekstra de salarisverhoging ‘buitensporig’. Ook in België worden vragen gesteld. ‘‘Ethiek’ aan de top bij ING, dat heel veel werknemers voor hun diensten bedankte. Ook in België’, tweet bediendenbond LBC-NVK, verwijzend naar de herstructurering die de bank vorig jaar doorvoerde.
Licht op groen voor Catherine De Bolle
De Europese ministers van Binnenlandse Zaken hebben op een bijeenkomst in Brussel formeel het licht op groen gezet voor de benoeming van Catherine De Bolle tot directeur bij Europol. De baas van de Belgische federale politie vat op 2 mei haar werk bij de Europese politiedienst in Den Haag aan.
De lidstaten van de Europese Unie hadden De Bolle begin december naar voren geschoven als nieuwe baas van Europol. Nadien doorstond de Belgische politievrouw ook een hoorzitting in het Europees Parlement. Het fiat van de binnenlandministers was niet meer dan een formaliteit. De Bolle volgt op 2 mei de huidige Britse directeur Rob Wainwright op. Ze heeft een mandaat voor vier jaar.
België neemt deel aan geheime militaire operatie VS
België neemt deel aan een Amerikaanse geheime operatie om buitenlandse IS-strijders op te sporen en te doden in Syrië en Irak. Dat meldt VRT NWS op basis van meerdere bronnen bij Defensie. Ons land zou wel alleen geholpen hebben met inlichtingenwerk.
Het gaat over operatie ‘Gallant Phoenix’, begonnen in 2015 en bedoeld om zoveel mogelijk informatie te vergaren aan het front. Het hoofdkwartier zit in een Amerikaanse basis in Jordanië. Bronnen bij Defensie bevestigden dat België zeker al twee jaar deelneemt aan Gallant Phoenix met ‘een paar mensen’.
Zeven aanhoudingen in onderzoek Hells Angels
De onderzoeksrechter in Tongeren heeft zeven verdachten aangehouden, die dinsdagavond zijn opgepakt bij politie-invallen in het kader van een onderzoek naar de motorbende Hells Angels. In totaal werden twaalf personen opgepakt. Na verhoor door de federale gerechtelijke politie Limburg zijn drie personen in vrijheid gesteld, twee anderen werden door de onderzoeksrechter onder voorwaarden vrijgelaten.
De aangehouden personen zijn tussen de 35 jaar en 52 jaar oud. Dat maakte het federale parket donderdag bekend. Op Belgisch grondgebied waren er huiszoekingen op in totaal achttien locaties. De politie nam een heel wapenarsenaal in beslag, zoals een raketlanceerder en tasers. Het ging om ruim vijftig wapens, waaronder allerlei steek- en slagwapens, acht vuurwapens, boksbeugels en busjes pepperspray.
Delhaize en Colruyt halen vlees uit de rekken
Delhaize haalt 300 vleesproducten uit de rekken die afkomstig zijn van de slachthuisgroep Verbist. Dat gebeurt nadat de erkenning van een bedrijf uit die groep werd ingetrokken. De warenhuisketen heeft de samenwerking met Verbist opgeschort. Ook Colruyt haalt producten uit de rekken.
Federaal minister van Landbouw Denis Ducarme en het Federaal Voedselagentschap (FAVV) trokken de erkenning van het vleesbedrijf in, nadat bij een huiszoeking was gebleken dat meer dan de helft van de gecontroleerde producten niet in orde was met de regels. Zo zou de vermelde invriesdatum van het vlees vervalst zijn.
Hoofdredacteur Humo wordt ook hoofdredacteur De Morgen
De hoofdredacteur van het weekblad Humo, Jörgen Oosterwaal, krijgt ook de eindverantwoordelijkheid over de krant De Morgen. Dat meldde De Tijd op basis van meerdere bronnen.
Oosterwaal, sinds 2015 hoofdredacteur van Humo, zou algemeen hoofdredacteur worden van zowel de krant als het tijdschrift. An Govaerts, de huidige hoofdredactrice van De Morgen, zou zich toeleggen op het onlinegebeuren. Bart Eeckhout zou het opiniërend gezicht van De Morgen blijven. Of de twee redacties een nieuw geheel zullen vormen, is onduidelijk.
Europa Gaat sociaal
Nieuw: Europese kritiek op sociaal beleid
Europa geeft ons land weinig sociale schouderklopjes
Voortaan kijkt Europa niet alleen naar de financiële cijfertjes van de lidstaten, maar ook naar sociale parameters. Voor België is er werk aan de winkel. Zelfs Groot-Brittannië scoort beter.
Ruben Mooijman
Een opvallende primeur: voor het eerst bevatten de semester-rapporten die Europa aan de lidstaten geeft, ook sociale adviezen. Het is een onderdeel van de zogenaamde socialerechtenpijler, die in november vorig jaar werd goedgekeurd. Europa houdt sindsdien niet alleen toezicht op staatsschuld, begroting en structurele hervormingen, maar ook op de sociale rechten van de burgers. De nieuwe pijler moet het imago van Europa als kille besparingsmachine ombuigen.
Elk van de landenrapporten die de Europese Commissie deze week publiceerde, bevat een handig tabelletje dat laat zien hoe het gesteld is met de sociale rechten van de burgers in dat land. Dat is het sociale scorebord. Het is een van de meest zichtbare gevolgen van het voornemen van de commissie-Juncker om Europa een socialer gezicht te geven.
België: te weinig mensen aan de slag
Een blik op het scorebord leert dat België (pdf) het op het eerste gezicht niet zo slecht doet. Voor opvang van peuters horen we bij de besten in Europa, en we doen het bovengemiddeld goed qua gelijkheid, aantal inactieve jongeren en sociale herverdeling. Deze indicatoren zijn op het scorebord met een geruststellende groene kleur aangeduid. Hiervoor krijgen we een schouderklopje van Europa.
Wel zijn er twee werkpunten die de waarschuwingskleur oranje hebben meegekregen. Eén: het verschil in arbeidsparticipatie tussen mannen en vrouwen is te groot. Er werken vier keer zoveel vrouwen als mannen deeltijds. Twee: er zijn te weinig mensen tussen 20 en 64 aan de slag. Niet meer dan twee derde van deze groep heeft een betaalde baan, en ruim een kwart is inactief. ‘Vooral voor laaggeschoolden, ouderen, alleenstaande ouders en allochtonen liggen de cijfers ver onder die van de andere lidstaten’, oordeelt Europa streng.
Denemarken is top
In vergelijking met de buurlanden doet België het matig. Nederland krijgt dubbel zoveel schouderklopjes en heeft geen enkel werkpunt. Duitsland en Frankrijk hebben evenmin werkpunten, en allebei één schouderklopje meer dan België. Zelfs Groot-Brittannië, dat toch niet de reputatie van een sociaal paradijs meedraagt, doet het beter dan België. De Britten hebben geen enkel oranje werkpunt, en evenveel groene schouderklopjes. Het echte sociaal paradijs ligt overigens in Denemarken, dat voor alle indicatoren op één na bovengemiddeld scoort.
Het zwakke punt van de socialerechtenpijler is wel dat het blijft bij vaststellingen. De Europese Commissie kan op dit punt niets afdwingen bij de lidstaten. Maar Marianne Thyssen (CD&V), binnen de Europese Commissie bevoegd voor Sociale Zaken, blijft optimistisch. ‘Hiermee kunnen we de prestaties van de lidstaten beter in de gaten houden, en onze voornemens rond ongelijkheid, sociale rechtvaardigheid en inclusieve groei ook op het terrein realiseren’, zei ze woensdag in een persbericht over de Europese semester-rapportage.
Onzorgvuldige wetten
Grens overschreden, zegt Raad van State
Raad van State kraakt het absurde haastwerk van de regering
De regering biedt ons ‘onvoldragen en prematuur wetgevend initiatief’ en doet dat vaak. De Raad van State hekelt in niet mis te verstane bewoording het haastwerk van de regering. ‘Geen toonbeeld van behoorlijk wetgevend handelen’.
Simon Andries
‘Vergelijk het met een bedrijf dat zijn product al terugroept nog voor het de fabriek verlaten heeft’, zegt CD&V-Kamerlid Roel Deseyn. Op 22 december 2017, de dag waarop het parlement de hervorming van de vennootschapsbelasting goedkeurde, diende de regering voor diezelfde hervorming al nieuwe aanpassingen in.
Absurd, vindt de Raad van State die moet nagaan of er niets onwettigs is aan de beslissingen van de federale regering.
‘Er is opnieuw een grens overschreden’, staat in hun advies over de reparatiewet voor de fiscale hervorming. ‘Kennelijk heeft men een regeling aangenomen, goed wetende dat de tekst nog niet helemaal klaar is. Die werkwijze waarbij wetens en willens onvoldragen wetsbepalingen worden aangenomen, om die vervolgens kort erna weer bij te stellen, is geen toonbeeld van behoorlijk wetgevend handelen.’
De Raad van State heeft het onverbloemd over een ‘onvoldragen en prematuur wetgevend initiatief’. En erger: die werkwijze is blijkbaar geen uitzondering meer.
Crisismaatregel steeds vaker gebruikt
Hoe gaat dat meestal? De regering neemt een beslissing en communiceert daar snel over, maar komt daarna in tijdnood om de wetten concreet uit te werken én door het parlement te laten goedkeuren. In dat geval kan ze nog een beroep doen op de programmawetten die vasthangen aan de begroting. De Raad van State moet dan in bepaalde gevallen al binnen vijf dagen een advies geven. ‘Dat is oorspronkelijk in het leven geroepen voor crisistoestanden, maar het heeft langzaamaan een blijvende status gekregen’, zegt Wilfried Van Vaerenbergh, persmagistraat bij de Raad van State.
Ook vorige regeringen maakten gebruik van die fast lane, ‘maar de laatste jaren merken we wel dat steeds meer belangrijke hervormingen langs die weg geregeld worden’, zegt Van Vaerenbergh. ‘Dat is niet meteen de meest optimale weg. Belangrijke hervormingen krijgen zo niet het onderzoek dat ze verdienen in het parlement. De werkwijze brengt ook de rechtszekerheid in het gedrang, zeker op het domein van fiscaliteit.’
Politieke logica
In december borrelde die parlementaire frustratie al even op toen er snel snel gestemd moest worden over de hervorming van de vennootschapsbelasting. ‘Haastwerk leidt tot onzorgvuldigheden. De wet ontsnapt dan in grote mate aan de parlementaire controle. Die kritiek van de Raad van State is terecht en dat zeggen we ook al even in het parlement’, zegt Kamerlid Deseyn.
Maar, benadrukt hij, ‘er is natuurlijk ook een politieke logica naast de wettelijk-juridische logica. Soms is het nodig om iets politiek te trancheren en dan begrijp ik de urgentie. Maar misschien had de regering in deze beter de tijd van hun bezoek aan Tomorrowland gebruikt om de concrete implicaties van haar eigen beslissingen te bestuderen.’
‘Opvallend mild’
Het is lang niet de eerste keer dat de Raad van State de regering op de vingers tikt. ‘We hebben al meermaals gewaarschuwd dat met het ongebreideld hanteren van de techniek van de verzamelwetten om spoorslags hervormingen door te voeren, nefast is’, klinkt het ook duidelijk in het advies.
Tot grote ergernis van de regering, toonde de Raad van State zich in het nabije verleden ook los van de programmawetten al heel kritisch over de invoering van de effectentaks, de afschaffing van de ecocheques, de cash for cars-regeling en de opheffing van het beroepsgeheim bij terreurmisdrijven. Het kwam de Raad, weliswaar anoniem, op de kritiek te staan dat ze ‘te politiek’ zouden zijn en dat de invloed van de socialisten
er nog te groot is. Dat ontkende voorzitter Roger Stevens begin december nog met klem in een interview met De Tijd: ‘Het alternatief is dat we niets zeggen en dat een wet wordt vernietigd door het Grondwettelijk Hof. We zitten nu in een situatie dat we weggezet worden als een boeman, maar we zijn er net om de regering te helpen.’
Minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA) toont nu alvast begrip voor de nieuwe kritiek van de Raad van State. ‘De Raad was inzake de hervorming van de vennootschapsbelasting wat geënerveerd omdat het allemaal snel moest gaan. Dat is begrijpelijk’, zegt zijn woordvoerder. ‘Maar inhoudelijk waren hun opmerkingen zeer mild.’
motorbendes
Wat broeit er in Limburg?
‘Raketwerpers zijn als nucleaire wapens in de Koude Oorlog’
Wat doet een motorbende met een raketwerper? Er is meer dan één reden. Ondertussen herhaalt het Limburgs parket de vrees voor een bendeoorlog.
Simon Grymonprez
‘Wellicht voor een kleine bendeoorlog’, opperde een anonieme speurder in de Gazet van Antwerpen op de vraag waarom een motorbende een raketwerper bezit. Meer dan een vermoeden is het niet, maar de vrees voor een escalerend conflict is terecht, bevestigt ook Cedric Stuyck van het parket van Limburg. De omerta die bij de bendes geldt, maakt het werk voor politie niet gemakkelijk.
Toch lijkt een nakende bendeoorlog reëel. Door de explosieve groei van het aantal chapters (zeg maar afdelingen), het gevolg van het soepeler openstellen van het lidmaatschap, leven de motorbendes op gespannen voet. De moord op drie leden van de Outlaws in 2011 door een groep Hells Angels heeft de situatie er niet op verbeterd. Bij onderlinge vetes wordt het groot geweld ook niet geschuwd.
Waarom raketlanceerders?
Vraag blijft of het gebruik van zwaar oorlogsmateriaal zoals raketwerpers bij motorbendes waarschijnlijk is. Het verleden wijst uit dat het kan. Tijdens de Great Nordic Biker War, een grootschalig conflict tussen hoofdzakelijk Hells Angels en Bandidos in Scandinavië in de jaren negentig, was het gebruik van dergelijke werpers een beproefde methode. Motorbendes ontvreemdden de raketwerpers uit het depot van het Zweedse leger en gebruikten ze om de clubhuizen van rivalen aan flarden te schieten. Daarbij vielen meerdere doden.
De vondst van deze week doet ook denken aan een grote politieactie in Nederlands Limburg in mei 2015, toen speurders raketwerpers en machinegeweren aantroffen bij de Bandidos. In de loop van het onderzoek werd duidelijk dat de raketlanceerders hoogstwaarschijnlijk bedoeld waren voor de (inter)nationale wapenhandel, niet om in te zetten bij een bendeoorlog.
Het is als de Koude Oorlog
Volgens Gertjan Bos van het Openbaar Ministerie Limburg in Nederland zijn er twee redenen waarom motorbendes dergelijke zware wapens bezitten. Enerzijds voor de wapenhandel, anderzijds is het een signaal naar andere bendes. ‘Vergelijk het met het nucleaire arsenaal in de Koude Oorlog. De raketlanceerders worden niet gebruikt, maar als afschrikmiddel kunnen ze wel tellen.’
Of een bendeoorlog nu imminent aan de orde is, blijft moeilijk te voorspellen. Al jaren slaakt de politie noodkreten, maar vooralsnog blijft een massaal conflict uit. Ondanks de explosieve stijging van het aantal chapters en bendeleden is de cel Highsider van de federale politie, die de motorbendes opvolgt, maar drie man sterk.
Zeven blijven aangehouden De onderzoeksrechter in Tongeren heeft zeven verdachten aangehouden, die dinsdag waren opgepakt bij grootschalige politie-invallen in het kader van een onderzoek naar de motorbende Hells Angels. In totaal werden toen twaalf personen opgepakt. Na verhoor door de federale gerechtelijke politie Limburg zijn drie personen in vrijheid gesteld, twee anderen werden door de onderzoeksrechter onder voorwaarden vrijgelaten. (belga)
zomer
Jeugdbewegingen weten dat ze zich wat moeten gedragen
Couvin is toestroom van jeugdbewegingen beu
Couvin is de toeloop van jeugdbewegingen in de zomer moe en zet een rem op de aantallen. Maximaal zestig nog per jaar. Vlaamse Scouts en Gidsen begrijpt het probleem en heeft een oplossing.
bbd
Ah Couvin, gezellig stadje in Namen vlakbij de Franse grens. Zijn bossen, zijn riviertjes, zijn stuwmeer, zijn vele hectare natuur. En zijn station vlakbij – dat is handig. Couvin is blijkbaar the place to be (l’endroit où il faut être in de taal van de lokale gemeenschap) voor heel wat jeugdbewegingen.
Meer dan honderd groepen passeren er elk jaar tussen begin juli en half augustus. Couvin vindt het een beetje te veel van het goede. ‘Ze laten hun afval rondslingeren, ze doen hun natuurlijke behoeften in de tuinen, ze vertrappelen maisvelden, ze maken de honden en paarden zot, ze houden kampvuren en maken lawaai’, zegt burgemeester Raymond Douniaux (PS) vandaag in Le Soir.
Hij heeft een streep getrokken in het zand: er mogen niet meer dan zestig groepen per zomer neerstrijken in zijn gemeente en ze mogen hun tenten niet opslaan dichter dan 200 meter bij de huizen.
Het brengt nochtans geld op
Niet dat Couvin iets tegen jeugdbewegingen heeft, ze zijn nog steeds welkom, maar te veel is trop. ‘We moeten de kerk in het midden houden’, zegt de burgemeester in Le Soir.
Misschien ook wel logisch dat Couvin niet alle jeugdbewegingen de spreekwoordelijke deur wijst. De landbouwers verdienen elk jaar een aardige stuiver aan de jongeren die een kampplaats huren (prijzen gaan tot 2.500 euro voor tien nachten). De lokale middenstand hoopt dat de jongeren hun inkopen doen in de stad. En de toeristische dienst hoopt dat jongeren die er een leuk kamp beleefden, jaren later nog eens terugkomen als prille vijftigers die hun jeugd willen herbeleven.
‘We begrijpen het wel’
Jan Van Reusel, woordvoerder van de Vlaamse Scouts en Gidsen, kent de gevoeligheid van Couvin. Het stadje ligt dan ook in een gebied dat erg in trek is bij jeugdbewegingen, zoals ook de Hoge Venen en alles in de buurt van de Ourthe en de Semois. ‘We begrijpen de bezorgdheid van gemeenten in bijvoorbeeld de provincie Luxemburg, waar in de zomermaanden sommige dorpen meer kampeerders hebben dan inwoners.’
‘Daarom hebben we bij de Scouts en Gidsen Vlaanderen een charter over het goede nabuurschap met de kampbuurt. Dat gaat over hygiëne, lawaai of dingen als organiseer niet altijd weer een ruiltocht of een dropping waarbij je groep een beroep moet doen op de buurtbewoners.’ Eén keer een ei ruilen is tof. Maar een hele zomer lang eitjes moeten ruilen, gaat irriteren. (Ook de Chiro heeft trouwens zo’n charter, u vindt het hier.)
De jeugdbewegingen laten hun leden ook weten dat het altijd een goed idee is om de lokale middenstand te steunen – en dan hebben we het niet enkel over het dorpscafé. Maar door vele acties van warenhuizen die de jeugdbewegingen goedkoop willen bevoorraden, komt wel wat sleet op dat soort nabuurschap.
Is Vlaanderen zijn jeugdbewegingen moe?
Zijn er trouwens ook Vlaamse gemeenten die het wat gehad hebben met de jeugdbewegingen? Voor de Scouts en Gidsen Vlaanderen geldt dat alvast niet. Van Reusel: ‘Wellicht omdat in Vlaanderen vooral kampen plaatsvinden met jongere kinderen. Die zetten geen tenten neer, maar verblijven in bivakhuizen.’ De aantallen zijn daardoor wat beperkt. Net als het aantal (lawaaierige) activiteiten.
de klok tikt te traag
Politiek overleg, maar op 25 maart moet u toch uw displays verzetten
Deze Duitser gaat ons klokkenprobleem oplossen
De digitale klokken in uw huis tonen (tenzij u ze heeft aangepast) nog steeds een verkeerd uur. Zes minuten lopen ze nu al achter. Het probleem zit in Zuidoost-Europa. De Duitser Klaus Töpfer mag het nu gaan oplossen.
Diederik Van Vaerenbergh
Het probleem met de digitale klokken in onze woning is begonnen halfweg januari. Problemen met het netwerk in Zuidoost-Europa, meer bepaald in Servië en Kosovo, werd aanvankelijk gezegd. Door een panne was de frequentie op het netwerk verlaagd, waardoor geen 50 hertz meer werd doorgestuurd naar het netwerk waarop 25 Europese landen zich baseren, maar vier duizendsten minder. In de praktijk: 49,996. Een verwaarloosbaar verschil, maar wel een dat op termijn aandikt.
Intussen lopen de klokken al zo’n zes minuten achter en blijkt het niet om een panne te gaan, maar om de ruzie tussen Servië en Kosovo. De twee landen liggen met elkaar overhoop en houden zich niet meer aan de afspraak over hoeveel stroom elk Europees land moet leveren. Samen houden ze 300 megawatt aan stroom achter.
Dat merken we niet aan ons gewone stroomverbruik, maar dus wel aan onze klokken, die zich wel baseren op de frequentie van 50 hertz. Per 50 impulsen springt een klok een seconde vooruit. Als er maar 49,996 komen, gaat dat dus iets trager.
Töpfer weet zo niet alles, dan toch veel over milieu
Het probleem geraakt evenwel niet opgelost. Kosovo levert te weinig stroom en Servië weigert om dat te compenseren. Eerst zou de Spanjaard Miguel Arias Cañete, Eurocommissaris voor Energie, er zich om bekommeren. Maar in de Frankfurter Allgemeine Zeitung van vanochtend bevestigde de 79-jarige politicus Klaus Töpfer dat hij het is, die begin volgende week naar de regio trekt om met beide landen te gaan onderhandelen. Dat gebeurt op vraag van de Energy Community, een internationale organisatie die de Europese Unie samenbrengt met de ‘buurlanden’, waaronder Servië en Kosovo, en tot doel heeft de
Europese stroomvoorziening te regelen.
Het milieu is iets wat Töpfer altijd al nauw aan het hart heeft gelegen. Hij was tussen 1987 en 1994 minister voor Leefmilieu in Duitsland en van 1998 tot 2006 binnen de Verenigde Naties verantwoordelijk voor hetzelfde domein. Achter de schermen werkte hij mee aan het tot stand komen van de Kyoto-akkoorden, wat hem in 2012 een plaats in de ‘Kyoto Hall of Fame’ opleverde.
Töpfer wordt op pad gestuurd als verkenner, ontmijner, of wat u maar onthouden heeft aan termen uit onze vaderlandse politiek. Zeker is dat hij gesprekken met de Servische minister-president Ana Brnabic en de Kosovaarse regeringsleider Ramush Haradinaj op de agenda staan heeft.
Als Servië Kosovo erkent, is het opgelost
‘Het komt erop aan de plooien glad te strijken en beide landen ervan te overtuigen dat het niet alleen over hun onderlinge verstandhouding gaat, maar over een zaak die voor heel Europa van belang is’, zegt Töpfer in de Duitse krant.
Simpel uitgelegd komt het erop neer dat Kostt, de Kosovaarse netwerkbeheerder, geen lid is van de vereniging van Europese netwerkbeheerders, zoals bijvoorbeeld Eandis. Er bestaan nochtans akkoorden om dat toe te laten, maar dat verdrag treedt pas in voege als in het noorden van Kosovo – waar in hoofdzaak Serviërs wonen – een licentie wordt toegekend aan een Servische stroomleverancier. Kosovo weigert dat, zolang Servië Kosovo niet als staat erkent. Behoorlijk complex dus.
En wat als Töpfer er niet snel uitraakt? Dan is er nog altijd de nacht van 24 op 25 maart. Dan schakelen we weer over op de zomertijd en moet u uw klokken toch aanpassen. Zo staat u op dat moment weer op het echt juiste uur. Tijdelijk, dan toch.
Banksector
Boosheid over loonsverhoging topman Ralph Hamers
ING is de crisis alweer vergeten
De topman van ING krijgt een salarisverhoging van 50 procent. Tenzij de bank nog zwicht voor de golf van verontwaardiging.
Ruben Mooijman
In Nederland wordt boos gereageerd op de loonsverhoging van 50 procent die ING-topman Ralph Hamers heeft gekregen. Het incident bewijst dat de herinnering aan de financiële crisis na tien jaar alweer aan het vervagen is bij de bank.
Toen overal in Europa wankelende banken met belastinggeld overeind gehouden moesten worden, dienden topbankiers flink in te leveren. Het was immers niet de bedoeling dat de belastingcenten in de zakken zouden verdwijnen van de mensen die verantwoordelijk werden geacht voor de financiële crisis. In de meeste landen werden aan de overheidssteun strenge salarisregels gekoppeld. Ook in Nederland. Banken die aan het infuus van de overheid hingen, mochten sinds 2011 geen bonussen uitkeren. Een van de lessen uit de crisis was immers dat bonussen aanzetten tot het nemen van overdreven risico’s.
Daar zijn de bonussen weer
Maar ING had het erg moeilijk met dat bonusverbod. Zodra in 2015 de laatste euro staatssteun was terugbetaald, waren de bonussen terug van weggeweest. De omvang daarvan was wel beperkt. Nederland had die beperking wettelijk vastgelegd in de ‘Wet beloningsbeleid financiële ondernemingen’. Daarin staat onder meer dat banken een ‘beheerst’ beloningsbeleid moeten voeren, en dat de variabele verloning niet meer dan 20 procent van het basissalaris mag bedragen.
Topman Ralph Hamers, die in 2014 nog 1,27 miljoen euro verdiende, kwam twee jaar later al uit op 1,98 miljoen euro. Zijn basissalaris was fors verhoogd, en hij ontving de maximaal toegelaten bonus. Maar de Raad van Commissarissen klaagde er herhaaldelijk over dat dat niet voldoende was. In het jaarverslag van 2016 werd gemeld dat het salaris van bijna 2 miljoen een ‘bron van zorg’ was. Voor alle duidelijkheid: omdat het te laag was. ‘ING moet in staat zijn om het beste internationale talent aan te trekken voor zijn directie. We willen de kloof tussen de ING-lonen en die in de Euro Stoxx 50 op termijn versmallen.’
De Euro Stoxx 50 is de index van de vijftig grootste Europese beursgenoteerde bedrijven. ING beschouwt die groep als richtinggevend voor het loonbeleid van de directie. Met een schemaatje in het jaarverslag liet ING zien dat de helft van de toplui binnen die groep meer dan 4 miljoen euro verdiende, terwijl Hamers nog niet aan 2 miljoen kwam.
Daarom werd dit jaar besloten om het loon van Hamers meer in overeenstemming te brengen met ING’s positie in de groep van vijftig bedrijven. In die groep is ING de nummer 19 qua marktwaarde, terwijl Hamers op de 44ste plaats staat qua loon. ‘Hamers is Eredivisie, maar werd Jupiler League betaald’, legde voorzitter Jeroen van der Veer uit in het Financieele Dagblad. Daarom krijgt hij er in één keer 50 procent bij. Niet in vast loon, maar in aandelen. Omdat de toekenning daarvan niet aan voorwaarden gebonden is, gaat het niet om een bonus en geldt de wettelijke beperking dus niet, zo is de redenering van de Raad van Commissarissen.
‘Buitensporig’
Pikant is dat ING de salarisverhoging toekent nadat Hamers een ingrijpende reorganisatie heeft doorgevoerd. In oktober 2016 kondigde hij aan dat de bank 7.000 banen wil schrappen om 900 miljoen euro te kunnen besparen.
De kritiek was gisteren dan ook niet mals. De Nederlandse minister van Financiën Wopke Hoekstra (CDA) noemde de loonsverhoging ‘buitensporig’. Hij zei ‘verrast, verbaasd en ongelukkig’ te zijn, en wil van ING opheldering krijgen over hoe de beslissing zich verhoudt tot de Wet beloningsbeleid financiële ondernemingen. De Tweede Kamer overweegt ING-voorzitter Van der Veer (ex-Shell) uit te nodigen om toelichting te verschaffen. Fractievoorzitter Lilian Marijnissen van de linkse SP kondigde aan actie te gaan voeren bij de aandeelhoudersvergadering waar over de loonsverhoging beslist zal worden.
Johan Thijs, de ceo van KBC, verdiende in 2016 iets meer dan 1,5 miljoen euro. Zijn collega Marc Raisière van staatsbank Belfius ontving in dat jaar iets minder dan 0,8 miljoen euro.
Nederlandse verkiezingen
Politicoloog André Krouwel over het falen van de participatiemaatschappij
‘Sleur ze desnoods uit hun huizen’
Inspraak- en participatieprojecten worden al te vaak gekaapt door de ‘kletsende klasse’. Onmondige burgers voelen zich te weinig aangesproken. De politici moeten hen dwingen om deel te nemen. ‘Sleur ze desnoods uit hun huizen’, raadt de bedenker van het Kieskompas in Nederland aan.
Evita Neefs
Minder dan de helft van de Nederlandse kiezers kan één schepen of raadslid uit haar of zijn gemeente bij naam noemen. Acht op de tien hebben de afgelopen vier jaar nooit contact gehad met het gemeentebestuur of een lokaal politicus. Slechts de helft van de kiezers zegt dat ze de kwesties die spelen in de gemeente, begrijpt. André Krouwel, politicoloog aan de VU Amsterdam en bedenker van het Kieskompas, schrok van de resultaten van zijn onderzoek.
Dat belooft voor de keuze die de Nederlanders bij de gemeenteraadsverkiezingen van 21 maart zullen maken. Nochtans is de Participatiesamenleving, de Doe-Democratie, sinds enkele jaren het nieuwe toverwoord in Nederland. En rukt de idee ook in Vlaanderen op. Een waaier aan initiatieven werd ontwikkeld om de kloof tussen burger en politiek te dichten, gaande van referenda over Burgerbegrotingen, Interactieve Beleidsontwikkeling tot het Recht tot Uitdagen, waarbij een groep burgers een taak van de overheid overneemt (DS 9/12/2017).
Uw cijfers lijken het failliet van deze participatieve projecten aan te tonen.
André Krouwel: ‘Als ze goed zijn georganiseerd, kunnen ze erg nuttig zijn. Maar ze falen grandioos bij het belangrijkste moment van ons democratisch proces: de verkiezingen, wanneer wij onze soevereiniteit overdragen en een mandaat geven aan onze vertegenwoordigers. Ondanks deze initiatieven is de opkomst bij de lokale stembusgang onder de 50 procent gezakt.’ ‘Die gebrekkige deelname betekent dat bepaalde groepen niet meer zijn vertegenwoordigd in onze gemeenteraden, dat enkel “gepassioneerde minderheden” met extreme ideeën overblijven. Dat leidt tot geschreeuw en polarisatie, niet tot goed bestuur.’
Uit uw onderzoek blijkt een vreemde paradox.
‘De gematigde burgers blijken enerzijds best tevreden. Meer dan 65 procent van alle kiezers geeft zijn gemeentebestuur een rapportcijfer van 7 of hoger. Anderzijds klagen ze steen en been over van alles en nog wat. En toch doen ze niet de moeite om te gaan stemmen. Dat irriteert me.’
Waarom falen de doe- en inspraakinitiatieven?
‘Ze dweilen met de kraan open omdat het misloopt bij de verkiezingen. De initiatieven kunnen de rare ideeën die worden geformuleerd door de weinig representatief samengestelde raden, niet meer rechttrekken.’ ‘In een verkiezingscampagne kun je de tegenstrijdige belangen en meningen die aanwezig zijn in de samenleving beter uitklaren dan bijvoorbeeld bij het opstellen van een Burgerbegroting, want dan zitten we al in de fase van de uitvoering. Het is belangrijk dat beslissingen als legitiem worden ervaren, maar de verkiezingen zijn het vertrekpunt van alles.’
Welke raad geeft u initiatiefnemers van participatieprojecten?
‘Stuur nooit een open invitatie uit, want dan daagt alleen de “kletsende klasse” op. Voor hen hoeven zulke projecten eigenlijk niet, want zij gaan toch stemmen en weten waar ze met problemen en klachten moeten aankloppen.’ ‘Het gevaar is bovendien groot dat de politici het op de duur beu worden telkens dezelfde mensen te moeten aanhoren. Als oplossing richten ze dan “parallelle kletsstructuren” op, niet om echte inspraak te organiseren, maar om van de zeurpieten af te zijn.’ ‘Nodig dus een representatief staal van de lokale bevolking uit. We hebben het gedaan in Wassenaar en dat leverde een heel ander beeld op van de problemen in de gemeente. De ambtenaren vielen van hun stoel van verbazing. Aarzel niet aan “politieke stalking” te doen, blijf aandringen tot de burgers deelnemen. Sleur ze desnoods uit hun huizen. Of organiseer een “burgerjury” waaraan de opgeroepenen verplicht deelnemen.’ ‘Het is uiterst belangrijk de onmondigen te horen, ook vanwege het domino-effect. Ze zullen in hun buurt het woord verspreiden dat de gemeente om hen geeft.’
Nog tips?
‘Leg de deelnemers geen uitgewerkt voorstel voor. Breng hun denkproces op gang, schets het probleem en laat hen de oplossing zoeken. Psychologen weten dat de “bron” van een idee of beslissing uiterst belangrijk is. Als de burgers geen gevoel van betrokkenheid hebben, stuit je snel op weerstand en een hard “njet”. En kunnen partijen als de PVV van Geert Wilders het vuurtje van het ongenoegen opstoken.’
Ten tijde van het ‘dienstbetoon’ was de afstand tussen burger en politiek minder groot, lijkt het wel?
‘Het klopt dat het dienstbetoon of cliëntelisme de burger een gevoel van tevredenheid, van toegang tot de macht geeft. Maar eigenlijk verleent de politicus de burger een gunst, waar een wederdienst in de vorm van een stem bij de verkiezingen tegenover staat. Er wordt een machtsstructuur gecreëerd die de democratie ondergraaft en op termijn ook het belang van de vragende burger. Het systeem creëert kleine koninkjes, meestal blanke mannen van middelbare leeftijd.’ ‘De teloorgang van dat systeem is een goede zaak. Maar het betekende tevens de ondergang van sommige oude partijen. In de plaats kwamen partijen die alleen maar “neen” zeggen tegen het oude, zonder evenwichtig programma, die een droomwereld voorspiegelen die niet te realiseren is. Geert Wilders draait al twintig jaar mee in de Nederlandse politiek en hij heeft nog nooit iets tot stand gebracht. Zijn programma is niet groter dan een A4-tje. Eén A4-tje, en toch blijft zijn PVV winnen en winnen.’
mysterie in denemarken
De beroemde uitvinder en de dode journaliste
Hoe kwam Kim Wall aan haar einde in de baai van Køge?
Vandaag begon in Kopenhagen het proces tegen onderzeebootbouwer Peter Madsen. Vermoordde hij journalist Kim Wall?
Maral Noshad Sharifi, NRC Next
Is Kim Wall gewurgd of werd haar keel doorgesneden? Dat wil het Deense Openbaar Ministerie weten van Peter Madsen, de 47-jarige uitvinder die vanaf deze donderdag terechtstaat voor de rechtbank van Kopenhagen.
Hij wordt beschuldigd van het vermoorden van de jonge Zweedse journalist, die na een proefvaart in zijn zelfgebouwde onderzeeër afgelopen augustus verdween.
Even later spoelden lichaamsdelen van de 30-jarige Wall aan in de baai van Køge, bij Kopenhagen. Een week na haar verdwijning haar romp, na een maand ook haar hoofd en benen.
Het Openbaar Ministerie zal levenslang eisen tegen Madsen, die heeft toegegeven Walls lichaam in stukken te hebben gesneden en haar een zeemansgraf te hebben gegeven, maar volhoudt niet verantwoordelijk te zijn voor haar dood. Maar hij wordt gezien als een control freak, die fantaseerde over martelen, moorden en het in stukken snijden van een vrouwenlichaam. Er zijn bovendien video’s gevonden op een harddisk in Madsens werkplaats met beelden van vrouwen die worden gemarteld en in brand gestoken.
Ze wou nog één laatste verhaal schrijven
De zaak trekt internationaal de aandacht. Een onderzeeër als plaats delict. Een bekende uitvinder als verdachte, en een bekende journalist als slachtoffer. Wall werkte voor gerenommeerde media, van The New York Times en Time Magazine tot The Guardian en Al Jazeera.
Ook vanuit China is er veel belangstelling. Enkele dagen na haar dood zou Wall samen met haar vriend naar Beijing verhuizen. De avond waarop ze in Madsens kersverse onderzeeër stapte, verliet ze haar eigen afscheidsfeest voor nog één Deens verhaal, een profiel van de excentrieke uitvinder.
De komende dagen worden 37 getuigen gehoord, onder wie deskundigen en vrienden van Madsen. Twee vragen staan voorop: Wat is het motief van de verdachte? En wat is de precieze doodsoorzaak van Wall?
Charmant, energiek en geïnteresseerd in fetisjfeesten
‘Rocket Madsen’, zoals hij wel werd genoemd, werd in 1971 geboren in een dorp ten zuiden van Kopenhagen. Hij deed verschillende studies, maakte niets af, en begon zich op jonge leeftijd al te interesseren voor het bouwen van raketten en onderzeeërs.
‘Hij was een soort bekendheid hier, erg actief in de creatieve wereld’, zegt Frank Hvilsom, die de zaak volgt
voor de krant Politiken. ‘Veel mensen zien hem als charmant en energiek, iemand die anderen kon inspireren.’ Naast de bouw van zijn onderzeeër was hij ook van plan een raket te bouwen. Ook opvallend: hij raakte makkelijk in conflict met mensen en verloor veel vrienden. Hij keek neer op mensen die voorzichtig waren en geen grote risico’s durfden te nemen, schreef journalist May Jeong, vriendin van Wall, vorige maand in Wired.
Madsen is getrouwd, of was dat. Het verhaal gaat dat zijn vrouw hem heeft verlaten.
Waar Madsens omgeving ook van op de hoogte was, is zijn belangstelling voor seks- en fetisjfeesten. ‘Zijn seksuele interesses zijn een belangrijk onderdeel van het proces’, zegt journalist Hvilsom. ‘Tijdens een zitting in september vroeg de officier of hij wel eens aan wurgseks deed. Zijn antwoord was: “Wat versta je onder wurgseks?”.’
Madsen heeft zijn verhaal verschillende malen gewijzigd
De beschuldiging tegen Madsen luidt moord met voorbedachten rade, aanranding en het onfatsoenlijk behandelen van Walls lichaam. Hij zou onder meer een zaag en een mes aan boord hebben meegenomen – wat kan duiden op voorbedachten rade.
Madsen heeft zijn verhaal verschillende malen gewijzigd. Eerst zei hij Kim Wall onderweg te hebben afgezet en niks te weten van haar verdwijning. Daarna zei hij dat ze door een ongeluk was gestorven. De luifel van de onderzeeër was op haar hoofd gevallen. Maar toen bleek dat haar schedel ongedeerd was, zei hij dat koolmonoxidevergiftiging de doodsoorzaak was. Het is nog onduidelijk met welke verdediging zijn advocaat, Betina Hald Engmark, komt.
Het bewijs is er nog niet
Er bestaat een kans dat hij levenslang krijgt. Gemiddeld worden mensen in Denemarken dan na 15 tot 16 jaar vrijgelaten, zegt Hvilsom. ‘Maar dan moet eerst worden bewezen dat hij het heeft gedaan. Dat bewijs is er nu nog niet, de doodsoorzaak is nog niet vastgesteld.’
Madsen kan ook voor lijkschennis of aanranding worden opgesloten. Uit de autopsie is naar voren gekomen dat Wall met een mes of schroevendraaier in haar vagina is gestoken. ‘Het kan ook zijn dat hij in een psychiatrische instelling wordt vastgezet voor zolang hij een gevaar is voor de samenleving’, zegt hij. In april wordt een uitspraak verwacht.
Eerste procesdag
Peter Madsen blijft volhouden dat Kim Wall overleed ‘als gevolg van een ongeval’. Dat heeft zijn advocaat gezegd op de eerste dag van het proces tegen Madsen. Madsen gaf wel toe dat hij het lichaam van Wall in augustus 2017 in stukken sneed en in het water gooide, maar ontkent dat hij haar seksueel zou hebben misbruikt en hebben gedood. Openbaar aanklager Jakob Buch-Jepsen vraagt een levenslange gevangenisstraf voor de uitvinder.
Fotoverhaal
Vrouwendag
Barbie wordt rolmodel
Niet voor hun slanke benen, perfecte make-up of lange, blonde haren. Wel voor hun moed, hun baanbrekende werk of omdat ze risico’s durfden en durven te nemen. Daarom werden ze geselecteerd voor een collectie van negentien Barbiepoppen die Mattel vandaag lanceert naar aanleiding van Internationale Vrouwendag. ‘Wat ons betreft, werd het hoog tijd om aandacht te geven aan levensechte rolmodellen, die meisjes eraan herinneren dat ze alles kunnen worden wat ze willen’, klinkt het bij de speelgoedfabrikant.
honden & mensen
Meertaligheid is een troef
De hond heeft graag dat u honds praat
Wij mensen beschouwen onze hond als lid van het gezin, en honden beschouwen mensen als honden honoris causa. Daar hoort een tussentaal bij.
Pieter Van Dooren
Wetenschappers van de Universiteit van York gingen het na: honds spreken is belangrijk voor de opbouw van de band tussen eigenaar en hond, een beetje zoals het ‘koetsjiekoetsjie’-taaltje dat mensen tegen baby’s gebruiken (dSAvond 12/10/2017). Tegen onze baby’s praten we met een hogere stem, maar ook met een specifieke stemkleur, traag, repetitief, met korte woordjes en zinnetjes. Tegen onze honden doen we ongeveer hetzelfde: ook met een hogere stem, ritmisch en met overdreven intonatie. Eén verschil: bij baby’s doen we aan hyperarticulatie van de klinkers, bij honden niet.
Maar heeft de hond er wel iets aan?
Maar spreken we honds omdat we honden ook als een soort kleine kinderen beschouwen en dus automatisch in het babytaaltje vervallen, of omdat onze hond er iets aan heeft? Baby’s leren zo het ritme van een taal herkennen, en lettergrepen afbakenen, wat noodzakelijk is om een taal te verwerven. Maar gaat een hond beter blaffen omdat hij de lettergrepen van het Nederlands voorgeschoteld heeft gekregen? Voelt hij zich beter in zijn vel bij een baasje dat een idiotentaaltje brabbelt?
Iets moest er toch wel aan de hand zijn, want als we in het honds communiceren met onze hond, schenkt hij meer aandacht aan wat we vertellen.
Bij eerdere experimenten hadden de honden menselijke spraak via een luidspreker te horen gekregen. Dan ben je zeker dat ze reageren op wat ze horen, en niet afgeleid worden door andere eigenschappen van de spreker. Maar het is wel een onnatuurlijke situatie, vonden ze in York. En hoe kun je nu nagaan of er iets verandert aan de band tussen hond en mens, als je ze niet eens bij elkaar brengt?
‘Zullen we gaan wandelen?’
Dus brachten ze 37 honden elk om beurten samen met een mens die dingen zei als ‘brave hond!’ en ‘zullen we gaan wandelen?’, en met een andere mens die niet-hondgerichte dingen zei als ‘ik ben gisteren naar de film geweest’, met de intonatie die hij tegen een medemens zou gebruiken. Nadien mochten de honden kiezen met welke persoon ze fysiek wilden interageren.
Vervolgens deden de onderzoekers het experiment over, nu met niet-hondgerichte zinnen die op zijn honds uitgesproken werden, en met informatie voor de hond die uitgesproken werd alsof ze tegen een medemens gericht was. Zo konden de vorsers achterhalen of de honden reageerden op het toontje, of op de woorden.
In het eerste experiment besteedden de honden de meeste aandacht aan, en brachten de meeste tijd door met de mens die hondeninformatie in hondentaal vertelde. In het tweede experiment maakten de honden geen verschil tussen beide sprekers. Anders gezegd: honden zijn alleen geïnteresseerd als ze hondeninformatie in het honds aangereikt krijgen; de rest zal hen worst wezen. En ze vinden een mens die op de juiste manier met hen praat, meer de moeite waard.
De onderzoekers publiceerden hun vaststellingen in het blad Animal Cognition.
lekker (naar verluidt)
het Menapisch varken leeft weer
Te koop: koteletjes van een uitgestorven varken
Topslager Hendrik Dierendonck wekte samen met de Universiteit Gent en kweker Ruben Brabant het Menapische varken opnieuw tot leven. Een behaarde knor van 250 kilo die hier in de tijd van de Romeinen leefde en vanaf vandaag in de koeltoog ligt.
Chris Snick
Draai de klok 2.000 jaar terug: de Menapiërs leefden hier toen tussen kust en Schelde. Ingelijfd door de Romeinen en geroemd vanwege hun zout en hun varkens. ‘Onze oudste exportproducten ooit’, zegt de Gentse professor Archeologie Wim De Clercq. Vooral onze hammen waren razend populair bij de Romeinen. Het was een delicatesse die niet voor iedereen weggelegd was. Voor 325 gram moest een gewone Romeinse arbeider in 301 na Christus zijn dagloon afstaan.
Het varken zelf was een kolos. ‘Groot, met ruw haar en vervaarlijk’, aldus de Griekse historicus Strabo. ‘Gevaarlijker dan wolven.’ De Menapiërs waren er minder bang voor en dreven er lustig handel mee. Maar met het einde van het Romeinse rijk verdween die handel en daarmee ook stilaan het varken.
Zo werd het varken weer tot leven gewekt
Tot de UGent vier jaar geleden het ras nieuw leven in wilde blazen en varkenskweker Ruben Brabant, slager Hendrik Dierendonck en producent Ganda Ham in het project stapten. ‘We zijn begonnen met een everzwijn als stamvader’, zegt Brabant. ‘Uit de geschriften van de Romeinen konden we afleiden dat het er veel weg van had. Met behulp van botten of schedels die archeologen vonden, konden we ook zien hoog het was, welke snuit het had, hoe de poten stonden ... Na drie jaar kruisen tussen everzwijnen en verschillende andere soorten kwamen we tot een soort die gelijk is aan wat hier ooit rondliep.’
‘Helemaal niet te vergelijken met het roze varken’, zegt Dierendonck. ‘Dit heeft lang donker haar, een lange snuit, een dikkere speklaag, vlees met meer beet én een vollere smaak. Veel meer geschikt ook om de hespen te zouten.’
In de stal van Ruben Brabant in Poesele stuiven koddige biggen rond in de hokken of drinken bij hun moeder. Beren – dubbel zo zwaar als een zeug – zitten er niet. ‘Die zitten in quarantaine. Uit schrik voor ziektes. Buiten komen ze ook niet. Het enige wat van de beer de stal verlaat, is een potje. Richting de zeugen.’
En nu nog wat werken aan de smaak
Driehonderd Menapische varkens lopen er intussen al rond in Vlaanderen. ‘Maar het werk is nog niet af’, zegt Dierendonck. ‘Nu gaan we ook nog op zoek naar de juiste samenstelling van de voeding van toen. Soja of mais had je hier toen nog niet, wel eikels, knollen of oude soorten zoals spurrie (eenjarige plant uit de anjerfamilie, nvdr.). Met de juiste voeding zal de smaak van het vlees zeker nog veranderen.’
Goedkoop is het niet
Dierendonck zoekt in oude Romeinse geschriften ook naar recepten. ‘We hebben al een hesp die gekookt is in bouillon met hooi. En er komen ook nog worstjes met kruiden van toen.’ Voorlopig is het varkensvlees enkel bij hem beschikbaar. ‘Voor supermarkten hebben we er te weinig.’
Het vlees is twee keer zo duur als gewoon varkensvlees. ‘Een normaal varken wordt op zes maanden geslacht, het onze pas op twaalf maanden. Daarom zal het nooit een massaproduct worden. Het belangrijkste is dat ons 2.000 jaar oude varken terug is.’
Is het lekker?
Een kotelet met een tweeduims dikke speklaag gebakken in smout (reuzel)? Ik heb ervan geproefd. Er zit wel wat meer beet aan dan aan een gewone varkenskotelet, het zou oneerbiedig zijn in deze het woord ‘taai’ te gebruiken, maar dat geeft eigenlijk niet. Het is krachtiger, voller.
Het beeld
Als toeristen
(an)
Als vier dappere musketiers staan ze bij de ruïnes van hun ooit zo mooie stad, Sanaa in Jemen. Op teenslippers. Ze bekijken het kapotgeschoten huis als een toeristische bezienswaardigheid. Alsof ze voor historische ruïnes staan, en dit een klas- of familie-uitstap is. Ze moeten zich enkel omdraaien voor een klassieke vakantiefoto. Vrienden zijn het, zoals ze daar stoer naast elkaar poseren.
In de lichaamstaal van de jongens lezen we geen angst. Nochtans hebben de luchtaanvallen van de Arabische coalitie onder leiding van Saudi-Arabië hier gisteren minstens negen mensen het leven gekost. Maar in Jemen zijn de kinderen veel gewoon.
DE MENING
Christophe Vekeman is schrijver
Vrouwen boven
Heden is het Internationale Vrouwendag, en dus ben ik vanzelfsprekend uiterst feestelijk gestemd. Mijn favoriete persoon aller tijden mitsgaders ter wereld is immers, om het zacht uit te drukken, een vrouw.
Maar niet alleen dat. Ik heb ook als schrijver heel wat aan vrouwen te danken. Neem de tot nog toe laatste maal dat ik met een boek beland ben op de zogeheten longlist van een grote literaire prijs. In 2016 was dat. De jury bestond dat jaar uit zes leden, van wie er welgeteld vijf van vrouwelijke kunne waren. Dat vond ik op de een of andere, erg prettige manier bijzonder veelzeggend.
Of denk aan de keer, in 2014, dat ik genomineerd was voor de Roermondse Halewijn-literatuurprijs, die door de jury van dienst zou worden verleend aan een Nederlandstalige schrijver die nog nooit een belangrijke prijs had weten te winnen. Een Nederlandstalige schrijver die, liever gezegd, gezien zijn staat van dienst en de kwaliteit van zijn werk, noem het inmiddels zijn ‘oeuvre’, volgens de Halewijnjury schandalig en onbegrijpelijk genoeg nog nooit zo’n prijs gewonnen had. Het betrof hier dus in wezen een prijs voor verliezers, en zelfs die – je kent mij – wist ik eenmaal puntje bij paaltje gekomen niet in de wacht te slepen, helaas.
Maar wat gebeurde er toen? Toen werd mij, in de marge van de Halewijnprijs, de Reinaerttrofee overhandigd, een troosttrofee die door een paar lokale meiden was vervaardigd en er ei zo na in slaagde mij de tranen in de kijkers te brengen. ‘Dank u, dames’, herinner ik mij dat ik achteraf in een korte speech sprak, mijn vuist met daarin het stenen beeldje van een vos fier in de hoogte gestoken, ‘nu kan ik er weer voor vele jaren tegen. Dank u’.
Maar het gaat vandaag niet om mij, uiteraard, en er is gelukkig nog veel meer om op Internationale Vrouwendag dankbaar te zijn in de Nederlandstalige literatuur. De grootste literaire bestseller van 2017 was bijvoorbeeld geschreven door Margot Vanderstraeten, een vrouw, net zoals het succesvolste debuut in vele, vele jaren, Het smelt dus, uit een vrouwenhand is voortgekomen, terwijl de sympathieke Griet Op de Beeck op haar beurt zo-even het prestigieuze Boekenweekgeschenk heeft afgeleverd, enzovoort enzoverder. Ook Annelies Verbeke, trouwens, slaagt er dezer dagen in de ene prijs na de andere aan zich te laten uitreiken.
En met veelbelovende debutantes als Lenny Peeters, Patricia Jozef, Astrid Panis, Sien Volders en straks, in het najaar, Caro Van Thuyne, oogt de toekomst des te vrouwelijker.
Wij heffen luidkeels het glas dus, waarin uitdrukkelijk géén Jupiler klotsende is, en raden bij dezen de rest van de wereld uitdrukkelijk aan een voorbeeld te nemen aan onze Vlaamse en ook Nederlandse letteren. Gezondheid!
?
Serieus?
verhalen die bizar genoeg echt waar zijn
Bali denkt aan internetloze religieuze feestdag
De kans bestaat dat de inwoners van Bali het op 17 maart even zonder internet moeten doen. Op die dag vieren ze daar Nyepi, de Dag van de stilte, om het Balinese nieuwjaar in te luiden. De Parisada Hindu Dharma Indonesia, een vooraanstaande hindoeïstische organisatie in Indonesië, stelt voor die dag 4G- en breedbandverbindingen offline te halen zodat iedereen de stilte kan respecteren. Een gelijkaardige oproep vorig jaar haalde het niet, maar nu lijkt er toch wat meer steun te komen voor het voorstel.
Academie Heusden-Zolder leert leven met molshopen
Het gazon voor kasteel Meylandt, waar de Zolderse academie voor beeldende kunsten is ondergebracht, ligt vol molshopen. Honderden. Maar de mollen bestrijden, gaan ze in Heusden-Zolder niet doen. ‘Oké, het is geen fraai zicht,’ geeft burgemeester Mario Borremans (Goed) toe in Het Belang van Limburg, ‘maar eigenlijk heeft niemand er last van.’
De dieren mogen dus gewoon hun gaan en daar is Marijcke Lecock, directeur van de academie, het mee eens. ‘Ik wil niet dat die beestjes doodgaan omdat ons grasveld er even niet uitziet’, zegt zij. ‘De molshopen storen niet, het heeft zelfs zijn charmes.’
Rokende orang-oetan
Ophef in Indonesia, weet de Jakarta Post te melden, nadat een video opdook van een rokende orang-oetan in de zoo van Bandung. Het dier kreeg de (brandende) sigaret toegeworpen van een bezoeker en ging meteen aan het puffen alsof het nooit anders gedaan had. Er had nochtans een bewaker in de buurt moeten zijn om dergelijke incidenten te voorkomen, maar die had mogelijk net pauze, laat de zoo weten. Dierenrechtenactivisten spreken van wantoestanden en beschuldigen de zoo van gebrekkig toezicht en lamentabele standaarden.
Het is trouwens niet de eerste keer dat de zoo in Bandung in opspraak komt: vorig jaar gingen er ook al stemmen op om de zoo te laten sluiten nadat er beelden opgedoken waren van (schijnbaar) ondervoede beren.
Onderzoeker identificeert beenderen van Amelia Earhart (ook al zijn ze verdwenen)
Amelia Earhart, die in 1937 verdween tijdens een poging om rond de aarde te vliegen, zou dan toch geen noodlanding gemaakt hebben op de Marshalleilanden en nadien omgekomen zijn in krijgsgevangenschap op het eiland Saipan, zoals vorig jaar moest blijken uit een documentaire van History Channel. Nieuw onderzoek zou immers aantonen dat beenderfragmenten die in 1940 gevonden zijn op het eiland Nikumaroro in de Stille Oceaan, toebehoren aan de Amerikaanse recordpilote.
Een eerste onderzoek in de jaren veertig, door een dokter D.W. Hoodless, was nochtans tot de conclusie gekomen dat de beenderen van een man waren – zeker niet van Earhart dus. Dat maakte ze minder interessant en in de loop der jaren zijn de beenderen zoekgeraakt. Professor Richard Jantz van de universiteit van Tennessee denkt echter dat Hoodless het bij het verkeerde eind had. De onderzoekstechnieken in de jaren 40 waren niet wat ze vandaag zijn en misschien was Hoodless op het verkeerde been gezet omdat Earhart met haar 1,70 meter een grote vrouw was in vergelijking met haar tijdsgenotes. Jantz ging aan de slag met de verslagen van het onderzoek, vergeleek die met alle beschikbare data over Earhart en kwam tot de conclusie dat de beenderen hoogstwaarschijnlijk van Earhart zijn.
Baas blijft baas
Voortaan is het ‘thuiswerkalarm’ officieel. Vlaams minister van Werk Kris Peeters (CD&V) en het KMI hebben afgesproken: wordt code oranje of rood uitgeroepen, dan moet de werknemer niet langer door het noodweer worden gejaagd. Moét niet, maar het kan en mag nog altijd wel?
‘Het “thuiswerkalarm” is natuurlijk slechts een advies’, geeft de minister toe. ‘Maar we willen de bedrijven wel aanmoedigen om telewerken in het arbeidsreglement op te nemen.’
Bart Buysse, directeur van het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) is lichtjes sceptisch: ‘Eerst was er een thuiswerkalarm toen dat niet nodig was, en toen er opeens wél 500 km sneeuwfile stond, volgde er geen alarm. Waarom?’
‘Misschien dat de mensen van het KMI die dag niet tijdig op hun werk waren geraakt, vanwege de sneeuw’, gokt Peeters voorzichtig. ‘Maar verder hebben onze tests uitgewezen dat de procedure werkt.’
‘Tenzij ze dus niet werkt’, sneert Buysse. ‘Bovendien, is het aan het KMI om te bepalen of er een spatje regen of een vlokje sneeuw te veel valt om te kunnen komen werken? Mag een bedrijfsleider ook nog iets over zijn of haar personeel te zeggen hebben?’
‘Natuurlijk. Zoals ik al zei, de maatregel voorziet maar in een advies, het is geen verplichting.’
‘Er verandert dus eigenlijk niets?
‘We hebben wel een mooi pictogram gemaakt, hoor. Misschien kan dat zelfs ooit eens in het weerbericht worden getoond. Als het nog eens zwaar sneeuwt, bijvoorbeeld.’
‘Met alle respect samengevat: de baas blijft dus de baas?’
‘En de baas kan natuurlijk ook zelf beslissen om tot thuiswerk over te gaan. We willen die mens tenslotte ook niet in hondenweer de baan opsturen. Tenzij de baas dat zelf wil natuurlijk, meneer Buysse.’
‘Deze baas is blij dat te horen, meneer de minister. Nog gefeliciteerd met uw pictogram.’
Terzake is er pas iets over 21 uur, omdat er vooraf Europees voetbal is op Canvas. De regering overlegt over de lijst met zware beroepen.
Eén, 22.20 uur
Van Gils & gasten
Lieven Van Gils besteedt aandacht aan de jaren ‘90. Gasten zijn onder meer Sabine Devos en Donaat Deriemaeker, tv-gezichten van toen.
Canvas, 22.35 uur
De ideale wereld
Eigenzinnig actualiteitenmagazine met Otto-Jan Ham en zijn sidekick Sven De Leijer. Zij ontvangen vandaag actrices Hilde De Baerdemaeker en Jits Van Belle.
<p>Film</p>
Q2, 20.35 uur
Goldeneye (7,2)
Bondfilm met Pierce Brosnan en Famke Janssen. James Bond krijgt de opdracht om in Rusland te infiltreren bij de plaatselijke maffia. Zijn doel: een geheim wapen recupereren waarmee elektronische apparatuur in de war kan worden gestuurd en misdaadorganisatie Janus een fatale klap toebrengen.
Vitaya, 20.35 uur
Code 37 (6,1)
Misdaadfilm van Jakob Verbruggen met Veerle Baetens. Hannah en haar team gaan undercover in club Sin City, een vrijhaven voor iedereen die het daglicht schuwt en voor meisjes van lichte zeden die er hun klanten oppikken. De hele zaak neemt echter een persoonlijke wending voor Hannah, want zij weet als geen ander hoe zwaar familiegeheimen kunnen wegen.
Caz, 20.40 uur
The marksman (4,1)
Actiethriller met Wesley Snipes. Tsjetsjeense rebellen hebben een Russische kerncentrale overgenomen. Een groepje soldaten van de US Special Forces krijgt de opdracht de nucleaire installatie te heroveren en de gijzelaars te bevrijden. Maar al snel groeit het vermoeden het team in de val gelokt is.
De quoteringen zijn ontleend aan de filmsite IMDb.
Vannacht wordt het op de meeste plaatsen in Vlaanderen licht bewolkt. In het zuidoosten van het land is er meer bewolking en in het uiterste zuidoosten kan er zelfs tijdens de hele nacht nog wat lichte smeltende sneeuw of regen vallen. De minima liggen rond min 3 graden in de Hoge Venen en tussen 0 en 2 graden in Vlaanderen. In Belgisch-Lotharingen blijft het iets zachter, met minima in de buurt van 3 of 4 graden. De wind waait meestal matig uit zuidwest, krimpend naar zuid.
Morgen
De bewolking neemt toe en in de namiddag trekt een regenzone langzaam vanaf de Franse grens over het land. De maxima liggen dan tussen 7 en 10 graden. De wind waait meestal matig uit zuidelijke richtingen.
Volgende dagen
Tijdens het weekend wordt het volgens het KMI gedeeltelijk tot zwaarbewolkt en krijgen we perioden met regen of buien. Vooral zondag kan er vrij veel neerslag vallen. Het wordt wel zacht met zaterdag maxima tot 15 graden en zondag rond 13 graden. De wind waait meestal matig uit het zuidwesten.